โรคกรดไหลย้อนเป็นโรคในระบบทางเดินอาหารที่บั่นทอนสุขภาพและทำให้เสียค่าใช้จ่ายในการดูแลอย่างมากได้ ทั้งยังเป็นโรคที่พบได้บ่อยมากขึ้นในกลุ่มวัยทำงาน เราจึงรวบรวมข้อมูลที่น่าสนใจมาฝากกัน ดังนี้
สาเหตุของโรคกรดไหลย้อน
- การหย่อนหลวมตัวของกล้ามเนื้อหูรูดเหนือกระเพาะอาหาร
เป็นสาเหตุในกลุ่มผู้สูงอายุที่ร่างกายมีความเสื่อมตามธรรมชาติ เมื่อกระเพาะอาหารบีบตัวจึงทำให้กรดในกระเพาะไหลย้อนขึ้นมาในหลอดอาหารได้ง่าย ทั้งนี้พบว่ามีปัจจัยเสริมอื่น ๆ เช่น การสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ในชีวิตประจำวันมานานนับสิบปี ก็ทำให้กล้ามเนื้อหูรูดหย่อนตัวลงเร็วขึ้นด้วย - การทำงานกระเพาะอาหารบกพร่อง
เมื่อกระเพาะอาหารมีการบีบตัวไล่อาหารช้าลง จะทำให้หลังการรับประทานอาการแต่ละมื้อมีระดับความดันอัดแน่นสูงขึ้นจากอาหาร เครื่องดื่มและน้ำย่อยที่หลั่งออกมา จึงทำให้เกิดการซึมและดันของเหลวขึ้นไปตามหลอดอาหารง่ายกว่าปกติ - หลอดอาหารบีบตัวไล่อาหารช้า
กล้ามเนื้อเล็ก ๆ ภายในหลอดอาหารมีความสามารถในการบีบไล่อาหารลงไปในกระเพาะได้ หากกล้ามเนื้อเหล่านี้ทำงานผิดปกติ จะทำให้มีอาหารและของเหลวตกค้างปริมาณมากในหลอดอาหาร เมื่อกระเพาะอาหารและลำไส้บีบตัว จึงเกิดแรงดันให้ขึ้นมาในช่องปากได้ง่าย
วิธีการลดความเสี่ยงของโรคกรดไหลย้อน
- เลิกสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะทำให้กล้ามเนื้อในระบบทางเดินอาหารทำงานผิดปกติและทำให้มีการสร้างกรดในกระเพาะมากขึ้น
- ลดน้ำหนัก เพราะภาวะน้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วน สัมพันธ์กับความถี่ในการเป็นโรคกรดไหลย้อน
- หลีกเลี่ยงท่าออกกำลังกายที่ต้องมีการก้มศีรษะ โดยเฉพาะช่วงหลังการรับประทานอาหาร เพราะทำให้ของเหลวไหลย้อนขึ้นด้านบนง่าย
- นอนหมอนสูง เพื่อให้ทิศทางการไหลของกรดและอาหารในกระเพาะลงสู่ลำไส้ได้ดีขึ้น โดยเฉพาะคนสูงวัยที่กล้ามเนื้อหูรูดเหนือกระเพาะหย่อนยานตามวัย
- รับประทานอาหารมื้อละน้อย ๆ เพื่อลดแรงดันภายในกระเพาะและทำให้ระบบย่อยทำงานได้ง่ายขึ้น
วิธีการสังเกตและรักษา
- หากมีอาการแสบร้อนภายในหน้าอก แสบในลำคอ เรอบ่อยพร้อมมีกลิ่นเหม็นเปรี้ยว ไอและมีเสียงแหบเรื้อรัง อาจเกิดจากภาวะกรดไหลย้อนได้ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อใช้อุปกรณ์ส่องกล้องเข้าไปในระบบทางเดินอาหาร และใช้เครื่องมือวัดความเป็นกรดเป็นด่างของของเหลวในหลอดอาหารด้วย
- หากพบว่าเกิดจากโรคกรดไหลย้อน จะต้องรับประทานยาต่อเนื่องหลายเดือน เพื่อปรับสภาพเป็นกรดด่างในทางเดินอาหาร ควบคู่กับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมความเสี่ยงต่าง ๆ ที่กล่าวมาแล้ว
โรคกรดไหลย้อนสร้างผลเสียต่อสุขภาพร่างกายและอาจเป็นที่มาของโรคมะเร็งในระบบทางเดินอาหารได้ เราหวังว่าบทความนี้จะทำให้ทุกท่านใส่ใจสุขภาพของตัวเองและสังเกตความผิดปกติ เพื่อดำเนินการรักษาที่สาเหตุตั้งแต่เนิ่น ๆ